cartesiaans
De term Cartesianisme (ook Cartesianisme ; van Cartesius , Latijn voor (René) Descartes) wordt gebruikt voor zowel
- De filosofie van René Descartes ( Cartesianisme in engere zin ) [1]
- de filosofie van zijn volgelingen ( Cartesianisme in bredere zin ) [2]
- Descartes' filosofie en die van zijn volgelingen.
Daarnaast spreekt men van cartesianisme in relatie tot individuele kenmerkende posities:
- de leer van het dualisme lichaam/lichaam enerzijds en ziel/geest anderzijds; [3]
- het epistemologische standpunt dat kennis alleen gebaseerd moet zijn op onbetwistbare inzichten. [4]
Als uitgangspunten van het cartesianisme in de ruimste zin zijn zelfzekerheid van zelfbewustzijn (zie Cogito ergo sum ), helderheid en precisie als waarheidscriterium , materie als ruimtevullende materie , dualisme , corpusculaire , methodische twijfel , rationalisme en waardering voor wiskunde .
De bekendere Cartesianen zijn: Henricus Renerius , Henricus Regius , Johannes de Raey , Adriaan Heerebord , Abraham Heidanus , Claude Clerselier , Antoine Arnauld , Pierre Nicole , François Fénelon , Balthasar Bekker , Johann Sturm , Tobias Andreae , Antoine Legrand , Johannes Clauberg Géraud de Cordemoy , veel redenaars en jansenisten , deels Marin Mersenne , Blaise Pascal , Pierre Poiret , Ehrenfried Walther von Tschirnhaus .
Tegenstanders waren vooral Thomas Hobbes , Pierre Gassendi en Friedrich Christoph Oetinger . Meer recentelijk heeft Richard Rorty kritisch gereageerd op Descartes in zijn monografie "Philosophy and the Mirror of Nature" uit 1979. Rorty verwerpt zijn epistemologische project met zijn fundamentalistische oriëntatie binnen het kader van het pragmatisme van Dewey's karakter, dat hij zelf voorstaat.
Individueel bewijs
- ↑ Zie Walter Brugger / Harald Schöndorf (red.): Filosofisch woordenboek. Alber, Freiburg i. Br.; München 2010: Cartesianisme.
- ↑ Zie Brugger, Walter / Harald Schöndorf (red.): Filosofisch woordenboek. Alber, Freiburg i. Br.; München 2010: Cartesianisme.
- ^ Halder, Alois: Filosofisch Woordenboek. Heruitgave. Herder, Freiburg i. Br et al. 2008: Cartesianisme.
- ↑ Hugli, Anton; Poul Lübcke (red.): Philosophielexikon. 5e editie. Rowohlt, Reinbek, 2003: Cartesianisme.
literatuur
- Gessmann, Martin (Hrsg.): Filosofisch woordenboek. 23e editie. Kröner, Stuttgart, 2009: Cartesianisme. (mwN)
