Le Corbusier

Van Wikipedia, de gratis encyclopedie
Spring naar navigatie Spring naar zoeken
Le Corbusier (1964) Handtekening van Le Corbusier

Le Corbusier (geboren op 6 oktober 1887 in La Chaux-de-Fonds , Zwitserland ; † 27 augustus 1965 in Roquebrune-Cap-Martin , Frankrijk ; eigenlijk Charles-Édouard Jeanneret-Gris ) was een Zwitsers-Franse architect , architectuurtheoreticus , stedenbouwkundige , schilder , tekenaar , beeldhouwer en meubels designer . Hij was een van de meest invloedrijke architecten van de 20e eeuw, maar zijn nieuwe ideeën leidden ook tot controverse. Corbusier publiceerde meer dan 50 boeken en startte samen met CIAM een moderne architectuurbeweging. De betonnen gebouwen vestigden de brutalistische bouwstijl.

Hij is tot op de dag van vandaag controversieel, vooral vanwege zijn sympathie en connectie met het fascisme sinds de jaren 1920. [1] [2] Sinds 2016 staan ​​17 van zijn gebouwen in zeven verschillende landen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO . [3]

Zijn pseudoniem Le Corbusier , gebaseerd op de naam van zijn overgrootmoeder Lecorbésier en corbeau ("raaf"), werd voor het eerst aangenomen in 1920 in het tijdschrift L'Esprit nouveau .

Leven

1887-1917

Villa Fallet (1905)

Charles Jeanneret kwam uit een lang gevestigde en wijd vertakte familie, die zijn - hoewel niet bewezen - oorsprong terugvoert naar de Albigenzen . De toevoeging Gris onderscheidt zijn familietak van de Jeanneret-Grieurin en de Jeanneret-Compas. Zijn vader Georges-Édouard (1855-1926) was een emailleur van horlogekasten met een eigen werkplaats in La Chaux-de-Fonds, het toenmalige centrum van de Zwitserse horloge-industrie. Zijn moeder Marie-Charlotte-Amelie (1860-1960; nee Perret ) was een muzikant. Zijn een jaar oudere broer Albert Jeanneret (1886-1973) was ook een muzikant.

In 1900 begon hij een leertijd als graveur en jager aan de School voor Toegepaste Kunsten in La Chaux-de-Fonds. Onder invloed van zijn leermeester Charles L'Éplattenier richtte hij zich op de schilderkunst en de architectuur, hoewel hij aanvankelijk meer geneigd was tot het eerste. Artistiek werd hij in die tijd sterk beïnvloed door de Arts and Crafts-beweging en de Art nouveau .

In 1905 was hij samen met zijn klasgenoten betrokken bij het ontwerp van de Villa Fallet , die een van zijn docenten aan de École d'Art voor zichzelf had laten bouwen . Tegen 1916 volgden nu zijn eigen ontwerpen voor gebouwen , die nog niet de signatuur van Le Corbusier dragen en die hij later niet opnam in de lijst van zijn werken.

In 1907 maakte hij zijn eerste studiereis met de beeldhouwer Léon Perrin . [4] Tijdens deze reizen bestudeerde en tekende hij de architectuur van de bezochte steden en streken. In Noord-Italië bezocht hij Milaan , Florence , het Ema Charterhouse in Galluzzo, Siena , Bologna , Padua en Venetië , daarna Boedapest en Wenen . Dit werd gevolgd door een verblijf van zes maanden in Wenen bij de architect en woordvoerder van de Weense Secession, Josef Hoffmann . Daar leerde hij ook de theorieën van Adolf Loos kennen .

In maart 1908 reisde hij voor het eerst naar Parijs. Daar bezocht hij de belangrijkste nieuwe architecten van de stad zoals Frantz Jourdain , Charles Plumet , Henri Sauvage en Eugène Grasset en werkte hij 15 maanden in het kantoor van Auguste Perret , de pionier van het bouwen met gewapend beton , tot eind 1909. Een andere invloed op dit moment was de architect en stadsplanner Tony Garnier , die hij in Lyon bezocht.

Het Elektra-botenhuis in Berlijn (1910)

In opdracht van zijn school, de École d'Art in La Chaux-de-Fonds, reisde hij in 1910 naar Duitsland om daar de kunstnijverheidsbeweging te bestuderen ( Deutscher Werkbund , Deutsche Werkstätten ). Eerst reisde hij naar Stuttgart, daarna reed hij via Ulm en Karlsruhe naar München, waar hij aanvankelijk bij Octave Matthey woonde. [5] Hij volgde Heinrich Tessenow en muziekpedagoog Émile Jaques-Dalcroze in Hellerau , en het kwam van 1 november 1910 tot 1 april 1911 voor vijf maanden in de studio van Peter Behrens in Potsdam Neubabelsberg in Berlijn. Vermoedelijk maakte hij tijdens dit verblijf ook kennis met de architectuur van Frank Lloyd Wright , die destijds in Europa bekend werd. Tijdens zijn verblijf in Berlijn werd hij uitgenodigd voor de 3e jaarvergadering van de Deutscher Werkbund, die plaatsvond van 10 tot 12 juni 1910. In het atelier bij Behrens werkte hij aan een project voor de AEG : het Elektra botenhuis voor de roeivereniging van medewerkers en ambtenaren. [5]

In 1911 ondernam hij een tweede studiereis met zijn vriend, de kunsthistoricus August Klipstein , die hem van Wenen langs de Donau naar Boedapest en vandaar naar Roemenië, Turkije (inclusief Constantinopel ), Griekenland (inclusief de berg Athos , Athene , waar hij was vooral onder de indruk van de Akropolis ) en door naar de Italiaanse steden Napels , Pompeii , Rome en Florence. [6]

In 1912/1913 doceerde hij architectuur en interieurontwerp aan de "Nieuwe Afdeling" van de École d'Art (in La Chaux-de-Fonds), een jaar eerder opgericht door zijn leraar L'Eplattenier, terwijl hij zich tegelijkertijd vestigde als zelfstandig architect en binnenhuisarchitect. In Parijs werden enkele aquarellen met impressies van zijn reizen tentoongesteld op de Salon d'Automne . In 1914 werd hij afdelingshoofd van de École d'Art .

Hij kreeg een patent voor de “Dom-ino” opbouwen systeem ontwikkeld in samenwerking met engineer Max du Bois voor de industriële serieproductie van huizen in gewapend beton skelet van de bouw van geprefabriceerde onderdelen, die volgens het principe van de vrije plattegrond , moet goed en volledig afzien met dragende wanden op de afzonderlijke verdiepingen.

Zijn laatste gebouw in La Chaux-de-Fonds is de Villa Schwob (ook wel Villa Turque ), die hij in 1916 bouwde voor de horlogefabrikant Auguste Schwob. De buitenkant van dit huis is nog conventioneel ontworpen met een classicistische gevel, maar de constructie van gewapend beton heeft al veel van de kenmerken van de principes die hij in de jaren twintig voor het eerst formuleerde in de vijf punten van een nieuwe architectuur , waarmee hij vervolgens vorm gaf aan de moderne architectuur .

1917-1939

In 1917 verhuisde Charles Jeanneret eindelijk zijn woon- en werkcentrum naar Parijs. Daar ontmoette hij de schilder Amédée Ozenfant , met wie in de jaren daarna een artistieke en journalistieke samenwerking ontstond. Aanvankelijk kreeg hij slechts enkele opdrachten als architect. Hij hield zich steeds meer bezig met hedendaagse schilderkunst, met name was er een intensief onderzoek naar het kubisme . In 1918 maakte hij zijn eerste olieverfschilderijen - voornamelijk stillevens - en exposeerde hij samen met Ozenfant. Voor hun eerste tentoonstelling, Après le Cubisme (After Cubism), publiceerden beiden hun manifest voor een nieuwe kunst, het purisme , waarvan de principes ook in de architectuur van Le Corbusier terugvloeiden: de rationele compositie van het beeld / gebouw uit elementaire geometrische vormen en het vermijden van puur decoratieve effecten.

Om hun ideeën over schilderkunst en architectuur onder het publiek te verspreiden, richtten ze in 1920 samen met de dichter en publicist Paul Dermée het tijdschrift L'Esprit Nouveau op. [7] Hier begon hij het pseudoniem Le Corbusier te gebruiken om zijn artikelen te ondertekenen, de 1923 une ook getiteld vers Architecture gepubliceerd als een boek. Vanaf dat moment beperkte zijn werk zich niet meer tot het ontwerpen van gebouwen, maar poogde hij zijn ideeën te verspreiden via tentoonstellingen, tijdschriften, boeken en lezingen. In 1920 ontwikkelde hij de eerste plannen voor het Maison Citrohan . Het is bewust gebaseerd op de functionaliteit van de auto-industrie en de naam van de merknaam Citroën . Dit type woning voorziet in serieproductie met een kubusvormige constructie en dragende zijwanden en heeft al een groot deel van de vijf punten van een nieuwe architectuur (zie hieronder) vervuld. In de jaren twintig werden voornamelijk woongebouwen gebouwd volgens het "Dom-ino"-systeem. Als stedenbouwkundige kwam hij in 1922 in de herfstsalon met een concept voor een 'hedendaagse stad voor drie miljoen inwoners' (Ville Contemporaine) .

In 1922 richtten Le Corbusier en zijn neef Pierre Jeanneret (1896-1967) een architectenbureau op aan de Rue d'Astorg 29 ; In 1924 richtte hij ook een atelier op in een gang van een voormalig jezuïetenklooster aan de rue de Sèvres 35 . Van 1927 tot 1937 werkten ze als trio samen met architect en ontwerper Charlotte Perriand [8] en richtten in 1930 de Union des artistes modern [9] op, in tegenstelling tot de Société des Artistes Décorateurs .

Op de Exposition Internationale des Arts Décoratifs van 1925 in Parijs presenteerden Le Corbusier en Jeanneret het paviljoen L'Esprit Nouveau , een avant - garde alternatief voor de hoofdstroom van de tentoonstelling, die werd gedomineerd door art deco . Dit paviljoen bestond uit een villa-eenheid van twee verdiepingen, die herhaaldelijk voorkomt als een basisbouwblok in zijn architecturale ontwerpen van die tijd, ofwel gestapeld tot een flatgebouw (immeuble villa's) of gegroepeerd in een "gesloten nederzetting in de vorm van een honingraat". Het paviljoen was ingericht met moderne, functionele meubels, puristische en kubistische schilderijen van Le Corbusier, Fernand Léger , Jacques Lipchitz , Juan Gris en Ozenfant hingen aan de muren en voor het gebouw stond een sculptuur van Lipchitz. In een bijgevoegd diorama toonde hij zijn stedenbouwkundige visies voor Parijs ( Ville contemporaine , Plan Voisin ), die tot doel hadden het gebied van het historische centrum te slopen met behoud van enkele monumenten en het te vervangen door regelmatig gerangschikte hoogbouw . Kort na de tentoonstelling werd het tijdschrift L'Esprit Nouveau stopgezet. Verschillen leidden tot de scheiding van Ozenfant.

Le Corbusier en Pierre Jeanneret namen in 1927 deel aan de wedstrijd voor het Paleis van de Volkenbond in Genève . Haar ontwerp werd bekroond met de eerste prijs met acht anderen (van de 377) en kreeg de meeste stemmen van de jury. De jury kon het echter niet eens worden over de vraag of een modern of een historiserend ontwerp de voorkeur verdient. Ook om deze reden werd het ontwerp van Le Corbusier en Jeanneret om een ​​formele reden afgewezen - ze hadden niet de benodigde inkttekeningen ingeleverd, maar kopieën - hoewel hun plan het enige was dat binnen het door de jury vastgestelde budget voldeed. [10]

De huizen van Le Corbusier en Pierre Jeanneret werden gebouwd voor het modellandgoed " Weissenhof ", gebouwd in 1927 als onderdeel van de Werkbund-tentoonstelling "The Apartment" in Stuttgart. Ze zijn ontworpen volgens de programmatische vijf punten voor een nieuwe architectuur . Een van de huizen stelt de eerste constructie van het type Citrohan voor.Tijdens de tentoonstelling werden verschillende kamers in de huizen ingericht met werken van Willi Baumeister , die ook het grafisch ontwerp verzorgde voor Alfred Roths publicatie Two Houses van Le Corbusier en Pierre Jeanneret . [11]

In 1928 reisde hij naar Moskou , waar hij, na het winnen van een internationale wedstrijd, de opdracht kreeg om het gebouw te bouwen voor de Centrale Vereniging van Consumentencoöperaties van de Sovjet-Unie ( Zentrosojus ) . In La Sarraz , Zwitserland, richtte hij samen met andere architecten het Congrès International d'Architecture Moderne op. De oprichting van deze vereniging van architecten was ook een reactie op de vaak schandalige gebeurtenissen in de prijsvraag voor het Paleis van de Volkenbond.

In 1929 maakte hij zijn eerste reis naar Zuid-Amerika, waar hij lezingen over architectuur gaf. In São Paulo had hij Josephine Baker zien optreden en volgde hij haar aan boord van het schip Giulio Cesare . Ze zong in de hut van Le Corbusier, die haar naakt tekende. Hij eiste toen nieuwe gebouwen op basis van de geest van hun dans. Op basis van deze ontmoeting ontwierp hij de " Villa Savoye ".

In de herfstsalon exposeerden hij, Pierre Jeanneret en Charlotte Perriand (1903-1999) gezamenlijke meubelontwerpen. Deze worden tot op de dag van vandaag vervaardigd als designmeubels [12] en verkocht onder de namen LC1 t/ m LC7 . Het meest onderscheidende en bekendste model in deze serie is waarschijnlijk de LC4 chaise longue .

In september 1930 nam Le Corbusier de Franse nationaliteit aan, in december trouwde hij met de in Monaco geboren mannequin Yvonne Gallis (1892-1957).

In 1931 nam hij deel aan de internationale wedstrijd voor het Sovjetpaleis in Moskou, het ontwerp werd het jaar daarop afgewezen. In februari van dat jaar maakte hij zijn eerste reis naar Algiers , gevolgd door meer. In de daaropvolgende jaren werden voor deze stad uitgebreide stedenbouwkundige en architecturale ontwerpen ontwikkeld, zoals het trolleybusproject voor de overbouw van de oude stad, maar dit werd niet uitgevoerd. [13]

In 1933 speelde hij een leidende rol bij het opstellen en aannemen van het Handvest van Athene op het IV CIAM-congres in Athene , dat met zijn concept van scheiding van werk, leven en recreatie een grote impact zou hebben op de stadsplanning in de jaren vijftig en zestig. In 1935 reisde hij op uitnodiging van het Museum of Modern Art voor het eerst naar de VS , bezocht congressen en gaf lezingen, maar er waren geen opdrachten. Hij ontwikkelde een ander stedenbouwkundig concept onder de titel La Ville Radieuse .

Op zijn tweede reis naar Latijns-Amerika in 1936 ontwierp hij samen met de lokale architecten Lúcio Costa en Oscar Niemeyer het Ministerie van Onderwijs en Gezondheid voor Rio de Janeiro in Brazilië . Op de Wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs was hij vertegenwoordigd met het tentoonstellingspaviljoen Temps nouveaux . Een ander concept voor de wereldtentoonstelling werd door de jury afgewezen. [14]

1940-1965

Met het begin van de Tweede Wereldoorlog kwam de bouwactiviteit bijna tot stilstand. Een opdracht om een ​​munitiefabriek te plannen kon niet meer worden uitgevoerd vanwege de snelle nederlaag van Frankrijk in 1940. Le Corbusier en Pierre Jeanneret sloten het gezamenlijke architectenbureau, hij vluchtte met zijn vrouw naar de Pyreneeën .

Vichy-jaren

Op 3 juli 1940, twee dagen nadat maarschalk Pétain zich in Vichy had geïnstalleerd, verhuisde Le Corbusier daarheen en legde contacten met de regering Pétain , van wie hij ook bevelen ontving en uitvoerde. Zijn politieke standpunt was in die tijd lange tijd niet duidelijk, maar eind jaren dertig toonde hij sympathie voor politiek rechts, waardoor medewerkers zich van hem distantieerden. Inmiddels is bewezen dat hij sympathiseerde met de Vichy-regering, Hitler en de fascisten. In een cv geschreven voor de Vichy-autoriteiten, vermeldde hij niet dat hij als Zwitser geboren was. [15]

De selectie van zijn brieven Le Corbusier: Choix de lettres , gepubliceerd in 2002, documenteert Le Corbusier's sympathieën voor Hitler. Op 31 oktober 1940, de dag waarop maarschalk Pétain de leuze van “samenwerking” met nazi-Duitsland uitsprak, schreef hij aan zijn moeder: “Als hij zijn aankondigingen serieus neemt, kan Hitler zijn leven leiden met een grote werkkroon: de hervormen van Europa ». De Zwitserse schrijver Daniel de Roulet wees in 2005 in een essay op de politieke verwikkelingen van Le Corbusier. [16] In de biografie van Nicholas Fox Weber Le Corbusier , gepubliceerd in 2008, worden ook zijn duistere kanten openlijk gepresenteerd. [15]

"Zijn rigoureuze grootschalige stadsontwikkelingsprojecten kunnen een totalitair karakter niet worden ontzegd", zegt Hans Kollhoff , hoogleraar architectuur aan de ETH Zürich . De architectuurhistoricus en professor aan EPFL Pierre Frey uit Lausanne zegt: "Le Corbusier was een radicale theoreticus van een soort ruimtelijke eugenetica en een hondsdolle antisemiet... Le Corbusier zou voor Hitler hebben gebouwd zonder te knipperen." [15]

Tijdens zijn verblijf in Vichy kon Le Corbusier rekenen op zijn fascistische vrienden en kringen. Marcel Bucard , oprichter van de extreemrechtse Mouvement Franciste, lobbyde voor hem. Corbusier's vertrouweling, Georges Valois , oprichter van Le Faisceau , de eerste fascistische partij buiten Italië, evenals Pierre Winter , een toegewijde en actieve fascist, prezen het werk van Corbusier - zijn stedenbouwkundige concepten drukten "de diepste gedachten van het fascisme" uit. Valois prees de Cité radieuse met zijn «levende machines» als «uitvoering van het fascistische programma». [15]

De minister van Binnenlandse Zaken van Vichy, Marcel Peyrouton, benoemde Le Corbusier als verantwoordelijke voor stedelijke ontwikkeling in de verwoeste gebieden van Frankrijk. In een door Pétain op 27 mei 1941 ondertekend document werd hij benoemd tot lid van een commissie huisvestingsproblemen van de Vichy-regering. Ook Parijs zou hij moeten ontzorgen , onder meer samen met de voormalig socialist Gaston Bergery , de schrijver Jean Giraudoux en de arts en voorstander van euthanasie Alexis Carrel . [15]

Aangezien Le Corbusier tijdens de oorlog niet praktisch actief kon zijn, wendde hij zich tot een intensieve activiteit op het gebied van theoretisch zoeken, waarvoor hij in 1942 de vereniging Assemblée de Constructeurs pour Rénovation architecturale (ASCORAL) oprichtte. In 1942 begon hij zijn selectie van eenheden van uit te werken meting genoemd Modulor , waarmee hij vanaf dat moment in al zijn architectonische ontwerpen.

Na de bevrijding

Na de bevrijding van Frankrijk in 1944 werd hij voorzitter van de stedenbouwkundige commissie van de Franse vereniging van architecten Front national des architectes, en in augustus heropende hij een kantoor in de Rue de Sèvres . In 1945/1946 werkte hij aan wederopbouwplannen voor Saint-Dié-des-Vosges en La Rochelle- Pallice, maar deze waren net zo niet gerealiseerd als zijn stedenbouwkundige plannen voor de uitbreiding van Saint-Gaudens . Eind 1945 begon hij aan zijn tweede reis naar de VS, waar een reizende tentoonstelling zijn werk bekend maakte. Hij bezocht Albert Einstein in Princeton .

In 1947 werd hij lid van de architectencommissie die werd gebruikt om het VN-hoofdkwartier in New York te ontwerpen. Hij creëerde het basisconcept en de plannen voor de VN-hoogbouw (secretariaat), maar de uitvoerende architect was Wallace Harrison . Begin jaren veertig hield hij zich ook bezig met beeldhouwkunst, samen met de Bretonse timmerman en houtsnijder Joseph Savina voltooide hij in 1948 zijn eerste houtsculpturen. Hij tekende ook sjablonen voor wandtapijten .

Parlementsgebouw in Chandigarh
Chapelle Notre-Dame-du-Haut de Ronchamp met de zuidelijke raamgevel en het vrije altaar op het oosten en de buitenste preekstoel
Chapelle Notre-Dame-du-Haut de Ronchamp , fotografie: Pino Musi

De regering van de Indiase deelstaat Punjab benoemde hem in 1951 op aanbeveling van Maxwell Fry als adviseur voor de planning van de nieuwe hoofdstad Chandigarh , omdat de aanvankelijk aangestelde stadsplanner Albert Mayer zijn opdracht niet meer kon uitvoeren zonder Matthew Nowicki, die omgekomen bij een vliegtuigongeluk. Le Corbusier kon zijn stedenbouwkundige ideeën voor het eerst realiseren: in 1952 had hij de ruimtelijke ordening voltooid. Naast het algemene plan van de stad, concentreerde zijn werk in Chandigarh zich op het Capitoolcomplex . Hiervoor ontwierp hij niet alleen enkele overheidsgebouwen (Paleis van Justitie, secretariaat en parlementsgebouw) maar ook vier monumenten. [17] In tegenstelling tot de rest van zijn team werkte Le Corbusier niet ter plaatse, maar stond erop in Parijs te blijven wonen en slechts twee keer per jaar een maand in India te wonen en te werken. [18] In de jaren vijftig voerde hij andere projecten uit op het Indiase subcontinent in Ahmedabad .

In 1952, na zes jaar plannen en bouwen, werd in Marseille de eerste Unité d'Habitation voltooid. In de jaren daarna werden op verschillende locaties nog vier andere versies van dit woningtype gebouwd. [19] Dit nieuwe type «levende machine», die onafhankelijk van de lokale omstandigheden kan worden geïmplementeerd, onthult op provocerende wijze de «niet-relevantie van de locatie voor de architecturale beslissing», een gebouw «zonder concessies aan de respectieve context». [20]

Er werden twee representatieve heilige gebouwen gebouwd: de bedevaartskerk Notre-Dame-du-Haut de Ronchamp , beroemd om zijn vormentaal , werd voltooid in 1955, het klooster Sainte-Marie de la Tourette in de buurt van Éveux-sur-l'Arbresle in 1960. De bedevaartskerk in Ronchamp werd geïnspireerd door de Dominicaanse priester en kunstcriticus Marie-Alain Couturier . [21] Voor het bedrijf Philips ontwierp hij samen met Iannis Xenakis een paviljoen voor de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel , dat met zijn parabolische en hyperbolische gebogen oppervlakken de expressieve vormentaal van de kerk van Ronchamp en het interieur waarvan zij, in samenwerking met componist Edgar Varèse creëerde hij de Poème électronique , een soort multimediaal totaalkunstwerk van beeld ( diapresentatie ), muziek en architectuur.

In de jaren 1960-1962 ontstond op de kruising van Grand Canal d'Alsace met het Rhône-Rijnkanaal tot nabij de Duitse grens aan de Rijnsluis Kembs-Niffer , voor Le Corbusier een toren voor de sluisoperatie en een douane- en administratief gebouw is ontworpen. De schacht van de toren bestaat uit twee diagonaal gestapelde kubussen met een buitentrap die naar een glazen platform leidt. Het dak van het douanegebouw is een hyparschil . Het is opgehangen aan de hoekpunten van verschillende hoogtes en "verzakt". Op het laagste punt van de constructie wordt het regenwater opgevangen en afgevoerd. [22]

Vanaf 1959 was hij ook vertegenwoordigd in Ueno Park in Tokyo met het National Museum of Western Art . Het contract voor de bouw van het Carpenter Center for Visual Arts aan de Harvard University stelde hem in staat tussen 1959 en 1962 zijn eerste en enige project in de VS onder zijn eigen naam uit te voeren. In 1959 nam Le Corbusier deel aan de documenta II in Kassel op de grafische afdeling .

Op 77-jarige leeftijd stierf Le Corbusier in Cap-Martin in 1965 toen hij een hartaanval kreeg en verdronk tijdens het baden in de zee bij zijn vakantiehuis Le Cabanon . Op 1 september eerde minister van Cultuur André Malraux de doden met een officiële herdenkingsdienst in de Carrée-binnenplaats van het Louvre . Hij werd begraven op de begraafplaats van Roquebrune-Cap-Martin . [23]

Prijzen en onderscheidingen

Awards en onderscheidingen uitgereikt

lili herbeschouwen
10-frankbiljet, achtste reeks

Le Corbusier ontving in 1934 een eredoctoraat van de Universiteit van Zürich voor de toepassing van wiskundige principes van orde. Hij ontving verdere eredoctoraten in 1955 van de ETH Zürich , in 1959 van de Universiteit van Cambridge , in 1961 van de Nationale Universiteit van Colombia en in 1963 van de Universiteit van Genève . In 1953 werd hij verkozen tot erelid van de American Academy of Arts and Letters [24] en in 1956 van de American Academy of Arts and Sciences . In 1968 werd hij erelid van het AIA American Institute of Architects . In 1937 werd hij ridder, in 1952 een commandant en in 1963 een majoor officier van het Franse Legioen van Eer . De asteroïde (52271) Lecorbusier is naar hem vernoemd.

Op het Zwitserse 10-frankbiljet van de achtste serie uit 1997 is op de voorkant zijn portret te zien en op de achterkant de plattegrond van het regeringsdistrict Chandigarh.

Het werk van Le Corbusier als werelderfgoed

Uitzicht vanaf het "Petite Maison" over het meer van Genève

In juli 2016 werden 17 gebouwen uit zeven landen uitgeroepen tot Werelderfgoed onder de titel “ The Architectural Work of Le Corbusier ”, waaronder twee huizen in de Stuttgart Weißenhofsiedlung [25] , evenals het appartementsgebouw “ Clarté ” in Genève en de “ Villa Le Lac ” genaamd “Petite Maison” in Corseaux (VD).

De lijst met opgenomen Corbusier-gebouwen:

  1. 1923: Maisons La Roche et Jeanneret / Parijs, Frankrijk
  2. 1923: Petite villa au bord du lac Léman / Corseaux , Zwitserland
  3. 1924: Cité Frugès / Pessac, Frankrijk
  4. 1926: Maison Guiette / Antwerpen , België
  5. 1927: Huizen van de nederzetting Weissenhof / Stuttgart , Duitsland
  6. 1928: Villa Savoye et loge du jardinier / Poissy, Frankrijk
  7. 1930: Immeuble Clarté / Genève , Zwitserland
  8. 1931: Immeuble locatif à la Porte Molitor / Boulogne-Billancourt, Frankrijk
  9. 1945: Unité d'habitation / Marseille, Frankrijk
  10. 1946: Fabricage à Saint-Dié / Saint-Dié-des-Vosges , Frankrijk
  11. 1949: Maison du Docteur Curutchet / La Plata, Argentinië
  12. 1950: Chapelle Notre-Dame-du-Haut / Ronchamp , Frankrijk
  13. 1951: Cabanon du Corbusier / Roquebrune – Cap-Martin, Frankrijk
  14. 1952: Complexe du Capitole / Chandigarh , India
  15. 1953: Couvent Sainte-Marie-de-la-Tourette / Éveux , Frankrijk
  16. 1955: Musée National des Beaux-Arts de l'Occident / Tokyo , Japan
  17. 1953: Maison de la Culture de Firminy / Firminy , Frankrijk [26]

Architectuurtheorie

Le Corbusier eist een radicale verandering in de architectuur als logisch gevolg van de snelle technische ontwikkeling en de daarmee gepaard gaande verandering in levensstijl rond de eeuwwisseling van de 19e en 20e eeuw.

“We gooien bewust traditionele conventies weg in de manier van leven en leven. Het toont een nieuwe wil om te leven, die uitdrukking zoekt in huis, staat en kunst. Zonder deze collectieve wil zou het indicatieve werk van grote mannen en architecten zinloos zijn. Jouw taak is om de pulserende krachten van brede massa's samen te vatten en een richting te geven. Deze richting wordt de stijl van onze tijd genoemd. We zijn geïnteresseerd in de motor van onze tijd en niet in de filosofie van zijn stijl. Spelen met esthetische opvattingen over historische tijden bevredigt ons niet meer. We creëren onze eigen vormentaal en onze eigen esthetiek. We trainen ons vormgevoel op de puur functionele vormen van technologie en industrie. Dit zijn de kinderen van onze geest. Als we ze herkennen, openen zich nieuwe schoonheden voor ons. Veredelende schoonheden."

-Alfred Roth [27]

Le Corbusier sieht die Aufgabe des Architekten im Erstellen von zweckmässigen, funktionalen und wirtschaftlichen Entwürfen. Er bekennt sich dabei umfassend zu den technischen Möglichkeiten der Zeit. Das bedeutet den Einsatz von Eisenbeton , Stahl und Fertigteilen, um eine völlig neue, vormals nicht mögliche Architektur zu realisieren. Dabei wird althergebrachter Zierrat über Bord geworfen, wie Ornamente, die den Selbstzweck über die Funktion stellen. Die von Le Corbusier begründete Architekturlehre nimmt sich die reine Funktionalität der Maschine zum Vorbild für die Gebäudegestaltung. Daraus resultieren klare und einfache Körper, die sich aus den geometrischen Grundformen des Rechtecks, Kreises und Quaders zusammensetzen. Damit legt Corbusier den Rahmen des Brutalismus fest.

Das Bekenntnis zum Eisenbeton geht bei Le Corbusier so weit, dass er unter anderem sogar Einrichtungsgegenstände wie Kästen und Schreibtische daraus fertigt. Für die übrige Möblierung nutzt er durchwegs preiswerte Industrie-Massenware, die nie als minderwertig, sondern als sinnvolle Nutzung der neuen technischen Möglichkeiten gesehen wird.

Fünf Punkte zu einer neuen Architektur

Doppelhaus (Weißenhofmuseum) und Haus Citrohan von Le Corbusier und Pierre Jeanneret in der Weißenhofsiedlung in Stuttgart als Musterbeispiel für die Umsetzung der Fünf Punkte zu einer neuen Architektur

In den 1920er-Jahren formuliert Le Corbusier fünf Punkte als zentrale Merkmale der neuen Architektur. Besonders anschaulich wurden diese ab 1927 im Doppelhaus in der Stuttgarter Weißenhofsiedlung und ab 1928 bei der Villa Savoye nahe Paris umgesetzt.

„Die nachfolgend dargestellten theoretischen Betrachtungen gründen sich auf langjährige praktische Erfahrung auf dem Bauplatze. Theorie verlangt knappe Formulierung. Es handelt sich hier keineswegs um ästhetische Phantasien oder Trachten nach modischen Effekten, sondern um architektonische Tatsachen, welche ein absolut neues Bauen bedeuten, vom Wohnhaus bis zum Palasthaus. Die dargestellten fünf grundlegenden Punkte bedeuten eine fundamental neue Ästhetik. Es bleibt uns nichts mehr von der Architektur früherer Epochen, sowenig wie uns der literarisch-historische Unterricht an den Schulen noch etwas geben kann.“

– Le Corbusier und Pierre Jeanneret : Zwei Wohnhäuser von Le Corbusier und Pierre Jeanneret [28]

Die Stützen

Le Corbusier trennt konsequent tragende und nicht tragende, raumabschliessende Elemente. Er zerlegt die massive Mauer in ein Gerippe aus Stahlbetonpfosten, die durch dünne Membranen ausgefacht werden. Die Pfosten werden statisch optimiert, die Membranen ebenfalls auf das erforderliche Minimum reduziert. Dadurch „schwebt“ das Gebäude, es wird vor Feuchtigkeit geschützt, und die sonst verbaute Fläche unter dem Gebäude kann genutzt werden. Die Trennung der Bauteile nach ihrer Funktion geht mitunter so weit, dass auch das Dach von dem übrigen Baukörper getrennt wird. Der darunter liegende Kubus befindet sich unter einer mehr oder weniger frei schwebenden Schirmkonstruktion. In Reinform ist diese Trennung jedoch nur beim Centre Le Corbusier ausgeführt.

Der Dachgarten

Villa Savoye , Foto aus dem Jahr 2015

Anstatt eines konventionellen Steildaches verwendet Le Corbusier nahezu ausschliesslich Flachdächer. Damit wird das Dach als zusätzliches Geschoss oder begrünt als Dachgarten nutzbar. Zusammen mit dem Aufstelzen des Gebäudes wird dadurch keine Fläche verbraucht, sondern im Gegenteil unter dem Bauwerk erhalten und auf dem Dach nochmals gewonnen.

Die freie Grundrissgestaltung

Durch den Einsatz des Pfostensystems sind kaum Grenzen in der Gestaltung des Grundrisses gesetzt, da die Wände nicht tragend sind und somit nicht mehr übereinander liegen müssen.

Das Langfenster

Die Verwendung von Eisenbeton und des Pfostensystems erlauben lange, zuvor nicht mögliche Öffnungen in der Fassade. Statt der bis dahin üblichen Hochfenster verwendet Le Corbusier breite Fenster und erreicht dadurch eine deutlich bessere und gleichmässigere Belichtung. Ein Extrembeispiel stellt Le Corbusiers und Pierre Jeannerets Entwurf für den Völkerbund-Bau in Genf mit einem 200 m breiten Fenster dar.

Le Corbusier verwendet das von ihm patentierte Horizontal-Schiebefenster, bei dem sich zwei 1,25 m breite Flügel an horizontalen Schienen übereinanderschieben und dadurch öffnen lassen. Das Fensterelement kann in Serie gefertigt und durch horizontale und vertikale Aneinanderreihung zu beliebig grossen Fensterflächen zusammengefügt werden.

Die freie Fassadengestaltung

Wird die Fassade nicht durch Ausmauern des Raumes zwischen den Eisenbetonpfosten gebildet, sondern die Decke hervorstehend ausgeführt und die Fassade vor den Pfosten aufgemauert, so entsteht eine freie Fassade, die unabhängig von der Position der vertikalen Tragelemente gestaltet werden kann.

Farbenlehre

Le Corbusier beschäftigte sich in der Architektur auch besonders intensiv mit der Innenraumgestaltung. Für ihn war die Farbgebung eines Gebäudes ebenso wichtig wie Grundriss und Form. In den 1920er-Jahren experimentierte Le Corbusier mit Farben und der architektonischen Wirkung. Basis seiner Farbpalette waren bewährte Künstlerpigmente, aus denen er seine Farbtöne herleitete. Als Vorbild für seinen Farbeneinsatz diente Le Corbusier die Natur. Blau schuf Weite, Rot festigte sich in der Fläche, Grau brachte Ruhe, Weiss machte sichtbar usw. [29]

Unter anderem entwickelte Le Corbusier die Polychromie Architecturale , welche aus 63 stimmigen und kombinierbaren Farben besteht. Zur einfachen Farbauswahl ordnete Le Corbusier die 63 Architekturfarben seiner Polychromie Architecturale in unterschiedlichen Harmonien. Diese Farbenklaviaturen ermöglichen perfekte und zugleich überraschende Farbkombinationen. [30] Die erste Kollektion der Polychromie Architecturale von Le Corbusier entstand im Rahmen eines Auftrags für die Tapetenfirma Salubra . [31]

Werke

Das Corbusierhaus ( Unité d'Habitation ) Berlin
Das Corbusierhaus Berlin, Teilansicht

Architektur

(Jahreszahlen geben den Zeitraum von Planungsbeginn bis Fertigstellung an; Villa = Landhaus, Maison = städtisches Wohnhaus)

Charles-Edouard Jeanneret (realisierte Projekte bis 1916)

  • Villa Fallet . 1, Chemin de Pouillerel in La Chaux-de-Fonds , 1905
  • Villa Stotzer . 6, Chemin de Pouillerel in La Chaux-de-Fonds, 1908
  • Villa Jacquemet . 8, Chemin de Pouillerel in La Chaux-de-Fonds, 1908
  • Villa Jeanneret-Perret (bekannt als „Maison Blanche“). 12, Chemin de Pouillerel in La Chaux-de-Fonds, 1912 (Haus für die Eltern)
  • Villa Favre . 6, Côte de Billodes in Le Locle , 1912
  • Kino La Scala . 52, Rue de la Serre in La Chaux-de-Fonds, 1916
  • Villa Schwob (auch Villa Turque ). 167, Rue du Doubs in La Chaux-de-Fonds, 1916

Le Corbusier (realisierte Projekte nach 1916)

  • Villa Vismara (heute Hotel Punta Tragara), Capri, 1920[?] (Mitarbeit am Projekt des Ingenieurs Emilio Enrico Vismara) [32]
  • Maison Ozenfant . Wohnhaus und Atelier, Avenue Reille 53 in Paris , 1922
  • Villa Besnus (Ker-Ka-Ré) . Boulevard de la République 85 in Vaucresson , 1922
  • Maisons La Roche-Jeanneret . (Doppelhaus) Square du Docteur-Blanche in Paris, 1923
  • Ateliers Lipchitz-Miestchaninoff . Atelierhäuser, Allée des Pins/Rue des Arts in Boulogne-Billancourt , 1924
  • Villa Le Lac . Route de Lavaux in Corseaux, 1923–1924 (zweites Haus für die Eltern)
  • Pavillon L'Esprit nouveau für die internationale Kunstgewerbeausstellung in Paris, 1925 (abgebrochen nach Ausstellungsende)
  • Quartiers Modernes Frugès . Wohnsiedlung, Rue Le Corbusier/Rue Henri Frugès/Rue des Arcades in Pessac , 1924–1926
  • Maison Guiette . Populierenlaan 32 in Antwerpen , 1926
  • Maisons Ternisien . Haus mit Künstlerateliers, Allée des Pins/Rue Denfert in Boulogne-sur-Seine, 1926 (kurz nach Fertigstellung wieder abgerissen)
  • Maison Cook . Rue Denfert-Rochereau 6 in Boulogne-sur-Seine , 1926
  • Maison Planeix . Boulevard Masséna in Paris, 1927
  • Zwei Häuser für die „Siedlung am Weißenhof“ , Bruckmannweg 2 und Rathenaustrasse 1–3 in Stuttgart , 1927
  • Villa Stein . Rue du Professeur Victor-Pauchet 15 in Vaucresson , 1926–1928
  • Umbau/Erweiterung der Villa Church in Ville-d'Avray , 1927 (im Zweiten Weltkrieg zerstört)
  • Villa Baizeau . Saint Monique/Karthago in Tunesien , 1928/1929
  • Villa Savoye . Rue de Villiers 82 in Poissy , 1929–1931
  • Villa de Mandrot . Route de l'Artaude bei Le Pradet nahe Toulon , 1930/1931
  • Appartement Beistegui . Dachwohnung, Avenue des Champs-Élysées in Paris , 1930/1931
  • Mietshaus Clarté . Rue Saint-Laurent 2–4 in Genf , 1930–1932
  • Obdachlosenasyl (Cité de refuge) der Heilsarmee , Rue du Chevaleret in Paris, 1931–1933
  • Fondation Suisse, Cité Internationale Universitaire de Paris . Schweizer Studentenwohnheim, Boulevard Jourdan in Paris, 1931–1933
  • Mietshaus an der Porte Molitor . 24, rue Nungesser et Coli in Paris, 1933
    • Le Corbusier nutzte von 1933 bis zu seinem Tod die 7. und 8. Etage dieses Hauses als Wohnung und Atelier.
  • Villa Le Sextant . Ferienhaus, Avenue de l'ocean in Les Mathes nahe La Rochelle , 1935
  • Wochenendhaus Henfel. Avenue du Chesnay 49 in La Celle-Saint-Cloud bei Paris, 1935
  • Bürohaus Zentrosojus . Mjasnizkaja Uliza 39 in Moskau , 1928–1936
  • Pavillon Temps nouveaux für die Weltausstellung in Paris, 1937
  • Brasilianisches Erziehungs- und Gesundheitsministerium in Rio de Janeiro , 1938–1943 (mit Lucio Costa, Oscar Niemeyer ua)
  • Casa (bzw. Maison) Dr. Pedro Domingo Curutchet . La Plata , Argentinien , 1948/1949
  • Unité d'Habitation . Boulevard Michelet in Marseille , 1946–1952
  • Fabrik Duval . Avenue de Robache in Saint-Dié-des-Vosges , 1946–1952
  • Kindergarten, Holzpavillon in der Nähe der Jahrhunderthalle Breslau , 1948 (anlässlich des Int. Friedenskongresses)
  • Le Cabanon . Blockhaus, Le Corbusiers Feriendomizil, Promenade Le Corbusier in Roquebrune Cap-Martin, 1952
  • Gebäude in Chandigarh , Indien, 1952–1965 (siehe auch: Kapitol-Komplex in Chandigarh )
    • Justizpalast, 1952–1956 [33]
    • Museum und Kunstgalerie, 1952
    • Sekretariatsgebäude der Ministerien, 1952–1958 [33]
    • Yachtclub, 1953
    • Parlamentsgebäude, 1952–1963 [33]
    • Kunstakademie, 1959
  • Sitz des Textilherstellerverbandes in Ahmedabad, 1954
Centre Le Corbusier, Zürich-Seefeld

Nicht realisierte Projekte (Auswahl)

  • Le plan voisin de Paris, 1925
  • Völkerbundpalast in Genf , 1927
  • Gouverneurspalast in Chandigarh , 1951
    • 1960 wurde dieser in den Planungen durch das ebenfalls nicht gebaute Zentrum für elektronische Entscheidungen ersetzt.
  • Krankenhaus in Venedig , 1964
  • Palais Ahrenberg (Museum Ahrenberg ) in Stockholm , 1961/62 [36]

Bildende Kunst

  • Mehr als 400 Gemälde auf Leinwand oder als Wandmalerei
  • 44 Skulpturen
  • 27 Gobelinentwürfe
  • Lithografien , Zeichnungen

Publikationen (Auswahl)

  • Vers une architecture . Crès, Paris 1923 (deutsch: Kommende Baukunst , hrsg. von Hans Hildebrandt, Berlin und Leipzig 1926 und Ausblick auf eine Architektur . Bauwelt Fundamente , Band 2, Ullstein, Berlin, Frankfurt am Main, Wien 1963)
  • Urbanisme . Crès, Paris 1925 (deutsch: Städtebau . Deutsche Verlagsanstalt, Berlin-Leipzig 1929)
  • L'Art décoratif d'aujurd'hui . Crès, Paris 1925
  • Précision sur un état présent de'l architecture et de l'urbanisme . Crès, Paris 1930 (deutsch: Feststellungen zu Architektur und Städtebau . Bauwelt Fundamente , Band 12, Ullstein, Berlin, Frankfurt am Main, Wien 1964)
  • La Ville radieuse . Editions de l'Architecture d'Aujourd'hui, Bologne-sur-Seine 1935
  • Quand les cathédrales étaient blanches: Voyage au pays des timides . Plon, Paris 1937
  • Le lyrisme des temps nouveaux et urbanisme . Le Point, Colmar 1939
  • Urbanisme d'aujourd'hui. Sequana, Paris 1941 (15. Februar) [37]
  • Sur les quatre routes . NRF, Paris 1941
  • Urbanisme de CIAM, Charte d'Athènes . (Mit einer Vorrede von Jean Giraudoux ) Plon, Paris 1943
  • Les trois établissements humains . Denoël, Paris 1946
  • Propos d'Urbanisme . Bourrelier & Cie, Paris 1946 (deutsch: Grundfragen des Städtebaues . Hatje, Stuttgart)
  • Le Modulor . Editions de l'Architecture d'Aujourd'hui, Bologne-sur-Seine 1948 (deutsch: Der Modulor . JG Cotta'sche Buchhandlung, Stuttgart 1953)
  • Une petite maison . Girsberger, Zürich 1954
  • Le Modulor 2-1955 (La parole est aux usagers) . Editions de l'Architecture d'Aujourd'hui, Bologne-sur-Seine 1955 (deutsch: Modulor 2: Das Wort haben die Benützer) . Deutsche Verlagsanstalt, Stuttgart 1958
  • L'urbanisme des trois établissements humains . Editions de Minuit, Paris 1959
  • Après le Cubisme , Le Corbusier und Amedée Ozenfant, deutsche Übersetzung ( Nach dem Kubismus ) von Hartmut Mayer. Essay von Hartmut Mayer. Edition Staub im Skript-Verlag, Neuss 2018, ISBN 978-3-928249-78-2

Möbel

Der Sessel LC2 in Neuauflage von Cassina SpA , 1978
Beistelltisch Eileen Gray Verstellbarer Tisch E.1027 von ClassiCon 1927

Von Le Corbusier, Pierre Jeanneret und Charlotte Perriand in Zusammenarbeit entworfen:

  • Stuhl Basculant LC1 (Stahlrohrrahmen und Leder)
  • Sessel LC2 (kubischer Armlehnsessel, Stahlrohrrahmen und Leder)
  • Sofa LC3 (3-sitzig, Stahlrohrrahmen und Leder)
  • Chaise longue LC4 (verstellbare Liege, Stahlrohrrahmen und Leder) aus dem Jahr 1928. Diese Chaiselongue wurde 2010 erneut von der Firma Cassina SpA in Mailand , die die Exklusivrechte für die Produktion hält, hergestellt (mit der Bezeichnung LC4CP – CP steht hier für Charlotte Perriand, die massgeblich am Entwurf beteiligt war).
  • Sofa LC5 (einfaches Sofa, anders als LC3 ohne Seitenlehnen; Stahlrohrrahmen und Leder)
  • Esstisch LC6
  • Drehstuhl LC7 (Stahlrohrrahmen und Leder)

Fotografie

Le Corbusier schuf auch ein umfangreiches fotografisches Werk. [38]

Schüler und Mitarbeiter

Schüler

Mitarbeiter

Stiftung Le Corbusier

Am 13. Januar 1960 gründete Le Corbusier aus privaten Mitteln mit Freunden die Stiftung Fondation Le Corbusier mit Sitz in Paris . [47] Ihre Aufgabe ist es, das künstlerische Erbe Le Corbusiers zu schützen und zu erhalten. Die Stiftung unterstützt Forschungsarbeiten und ist Herausgeber zahlreicher Publikationen.

Literatur

alphabetisch geordnet

Gesamtwerk und Werkteile

Weitere Sekundärliteratur

Leben und Werk, Lebensabschnitte
Zu einzelnen Gebäuden
Möbel und Interieurs
  • Arthur Rüegg. Le Corbusier. Möbel und Interieurs 1905–1965 . Verlag Scheidegger & Spiess, Zürich und Fondation Le Corbusier, Paris 2012, ISBN 978-3-85881-345-9
Grünanlagen
  • Jürgen Ulpts: Bemerkungen zu Le Corbusiers Villengärten . In: Die Gartenkunst 4 (1/1992), S. 115–122
Städtebau
  • Bärbel Högner: Chandigarh – Living with Le Corbusier. JOVIS, Berlin 2010, ISBN 978-3-86859-137-8
  • Christoph Schnoor (Hrsg.): „La construction des villes“. Le Corbusiers erstes städtebauliches Traktat von 1910/11 . gta Verlag, Zürich 2008, ISBN 978-3-85676-211-7
Selbstverständnis, Einfluss und Wirkung
Sonstiges

Filmografie

  • 2011: Le CORBUSIER – Villa SAVOYE [49]
  • 2015: Das Jahrhundert des Le Corbusier (OT: Le Siècle de Le Corbusier ) Dokumentarfilm, Frankreich, 2015, 52:52 Min., Buch und Regie: Juliette Cazanave, Produktion: arte France, Cinétévé, Les Films du Carré, RTBF , INA , Erstsendung: 13. Mai 2015 bei arte, Inhaltsangabe von arte
  • 2018: UNITÉ D'HABITATION I LE CORBUSIER IA WALK THROUGH IN 4K [50]
  • 2019: Le Corbusier – Das erste Tiny House? | Kultur erklärt - Flick Flack | ARTE [51]
  • 2019: Le Corbusier's Holiday Home at the French Riviera | UNESCO World Heritage | Le Cabanon, France [52]
  • 2020: Le Corbusier am Mittelmeer | Stadt Land Kunst | ARTE [53]

Siehe auch

Weblinks

Commons : Le Corbusier – Album mit Bildern, Videos und Audiodateien
Wikiquote: Le Corbusier – Zitate
zu Le Corbusiers Werk

Einzelnachweise

  1. ↑ Katja Petrovic: Le Corbusier und der Faschismus. In: Deutschlandfunk Kultur. 27. August 2015, abgerufen am 17. Oktober 2020 .
  2. ↑ Simone Brott: The Le Corbusier Scandal, or, was Le Corbusier a Fascist? In: Facism . Band   6 , 2017, S.   197–227 ( edu.au [PDF]).
  3. ↑ The Architectural Work of Le Corbusier, an Outstanding Contribution to the Modern Movement. 2016, abgerufen am 17. Oktober 2020 (englisch).
  4. ↑ Studienreise mit Léon Perrin
  5. ↑ a b Ulrike Eichhorn : Le Corbusier in Berlin 1910/11 – Teil 1. Edition Eichhorn, Berlin 2014, ISBN 978-3-7375-0545-1 .
  6. ↑ Ivan Žaknić: Klip and Corb on the road . Scheidegger & Spiess, Zürich 2019, ISBN 978-3-85881-817-1 .
  7. ↑ Vgl. Alfred Werner Maurer : L'Esprit Nouveau – Le Corbusier als Publizist und Herausgeber. Edition Philologus Dokumente, Basel 2009.
  8. ↑ Martin Meade, Charlotte Ellis: Interview with Charlotte Perriand. Abgerufen am 15. Oktober 2019 (englisch).
  9. ↑ René Herbst: Union des Artistes Modernes, Paris. 25 années UAM, 1930 - 1955 . Editions du salon des Arts Ménagers, Paris 1956.
  10. ↑ Ursula Muscheler: Die Nutzlosigkeit des Eiffelturms: Eine etwas andere Architekturgeschichte. Beck, München 2005, ISBN 3-406-52799-X , S. 223.
  11. ↑ Wolfgang Kermer : Willi Baumeister und die Werkbund-Ausstellung »Die Wohnung« Stuttgart 1927. (= Beiträge zur Geschichte der Staatlichen Akademie der Bildenden Künste Stuttgart. 11). Staatliche Akademie der Bildenden Künste, Stuttgart 2003, ISBN 3-931485-55-2 , S. 114–115, Farbabb. 17, 23 sowie Abb. 44–47, 60, 60a, 61, 62, 63.
  12. ↑ The co-authors. Abgerufen am 15. Oktober 2019 (englisch).
  13. ↑ Rainer Haubrich : Was von Le Corbusier bleibt, ist epochales Scheitern. In: Die Welt , 27. August 2015.
  14. ↑ S. Spiero: Ein Museumsentwurf von Le Corbusier. In: Das Werk: Architektur und Kunst = L'oeuvre: architecture et art, Bd. 25, 1938, S. 24–27
  15. ↑ a b c d e Philipp Gut : Grossbaumeister des Faschismus. In: Die Weltwoche , 30. September 2009, Nr. 40.
  16. ↑ Daniel de Roulet: Die bösen Tage von Vichy. In: Der Tagesspiegel , 15. August 2009. (Leicht gekürztes Kapitel Ehrgeiz – Le Corbusier, 1887–1965 aus Daniel de Roulet: Nach der Schweiz. 27 Porträts zur Metamorphose eines Nationalgefühls. Limmat Verlag , Zürich 2009, ISBN 978-3-85791-594-9 , aus dem Französischen von Maria Hoffmann-Dartevelle.)
  17. ↑ Klaus-Peter Gast: Paris - Chandigarh . Basel 2000, ISBN 3-7643-6291-X , S.   102 .
  18. ↑ Bärbel Högner: Chandigarh. Living with Le Corbusier . Hrsg.: Bärbel Högner. Berlin 2010, ISBN 978-3-86859-137-8 , S.   74 .
  19. ↑ Siehe Unité d'Habitation#Realisierte Wohneinheiten .
  20. ↑ Valena, Tomáš.: Beziehungen : über den Ortsbezug in der Architektur . 1. aktualisierte u. erw. Auflage. Geymüller, Aachen 2014, ISBN 978-3-943164-14-5 .
  21. ↑ Hartwig Bischof: Der Geist weht, wo er kann. M.-A. Couturier 'im Gespräch' . Editionen St. Virgil, Salzburg 1999, ISBN 3-9501034-1-4 , S.   90–91 .
  22. ↑ Stationen: Die Schleuse Kembs-Niffer im Elsass. Und obendrauf ein hyperbolischer Paraboloid In: Frankfurter Allgemeine Zeitung , 28. Oktober 2010, Seite R4.
  23. ↑ knerger.de: Das Grab von Le Corbusier
  24. ↑ Honorary Members: Charles Edouard Le Corbusier. American Academy of Arts and Letters, abgerufen am 14. März 2019 .
  25. ↑ Unesco: Stuttgarter Corbusier-Häuser zum Weltkulturerbe ernannt. spiegel.de, 17. Juli 2016, abgerufen am 17. Juli 2016.
  26. ↑ The Architectural Work of Le Corbusier, an Outstanding Contribution to the Modern Movement. In: UNESCO World Heritage Convention. Abgerufen am 12. April 2019 (englisch).
  27. ↑ Alfred Roth : Zwei Wohnhäuser von Le Corbusier und Pierre Jeanneret. S. 25.
  28. ↑ Le Corbusier, Pierre Jeanneret: Zwei Wohnhäuser von Le Corbusier und Pierre Jeanneret. S. 6–7.
  29. ↑ Arthur Rüegg (Hrsg.): Polychromie architecturale Le Corbusier. Birkhäuser Verlag, 2006.
  30. ↑ Les Couleurs Le Corbusier: Die Le Corbusier Farben. Abgerufen am 12. April 2019 .
  31. ↑ Fondation le Corbusier: Salubra, claviers de couleur, LE CORBUSIER, 1931. Abgerufen am 12. April 2019 (französisch).
  32. ↑ Hotel Tragara | Geschichte. In: www.hoteltragara.com. Abgerufen am 30. Mai 2016 .
  33. ↑ a b c Klaus-Peter Gast: Le Corbusier: Paris – Chandigarh . Basel 2000, ISBN 3-7643-6088-7 , S.   116–145 .
  34. ↑ Wie Zürichs schrägstes Haus den Welterbe-Architekten ehrt. Abgerufen am 28. April 2021 .
  35. ↑ Stefan Simons: Eleganz aus Wucht und Weichheit. In: Spiegel Online , 28. November 2006.
  36. ↑ Fondation Le Corbusier: Pavillon d'exposition, palais Ahrenberg, Stockholm, Sweden, 1962 , abgerufen am 29. März 2017
  37. ↑ Urbanisme d'aujourd'hui. 95 Seiten, geschrieben vom 15. Januar 1941 bis Februar 1941. In der Literatur eher bekannt unter dem Titel Urbanisme et révolution nationale . Er biedert sich damit beim Vichy-Regime an: Cet ouvrage … s'inscrit dans une thématique d'ensemble abordant toutes les dimensions de l'urbanisme. Ce premier volet a pour objectif de mettre en avant les idées architecturales de l'époque, à travers les articles de chercheurs et urbanistes tels que Le Corbusier. Face à la laideur architecturale ambiante, ils se proposent de redonner décence et dignité à l'habitat et d'établir un statut du logis moderne en fonction des connaissances d'hygiène et de confort apportées par les nouvelles techniques. L'intérêt principal est, dans cette période de guerre, de construire la France selon une architecture de qualité qui réponde aux idéaux avancés par la politique du régime de Vichy . Quelle ( Memento des Originals vom 5. März 2016 im Internet Archive ) Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis. @1 @2 Vorlage:Webachiv/IABot/crdaln.documentation.developpement-durable.gouv.fr .
  38. ↑ Roman Hollenstein: Herr der Bilder. In: Neue Zürcher Zeitung . 30. November 2012, abgerufen am 30. November 2012 .
  39. ↑ Balkrishna Doshi: Architektur für den Menschen. Abgerufen am 31. Juli 2020 .
  40. ↑ Wohnen in Ikonen - Das Hexenhaus der LeCorbusier-Schüler . In: Deutschlandfunk Kultur . ( deutschlandfunkkultur.de [abgerufen am 31. Juli 2020]).
  41. ↑ Wohnhaus Hans Demarmels, Zürich. Im Geiste Le Corbusiers. 13. September 2016, abgerufen am 31. Juli 2020 .
  42. ↑ Japan National Tourism Organization: Das architektonische Werk von Le Corbusier (UNESCO) | Reisen nach Japan | JNTO. Abgerufen am 31. Juli 2020 (englisch).
  43. ↑ Japan National Tourism Organization: Das architektonische Werk von Le Corbusier (UNESCO) | Reisen nach Japan | JNTO. Abgerufen am 31. Juli 2020 (englisch).
  44. ↑ Japan National Tourism Organization: Das architektonische Werk von Le Corbusier (UNESCO) | Reisen nach Japan | JNTO. Abgerufen am 31. Juli 2020 (englisch).
  45. ↑ Ursula Muscheler Gruppenbild mit Meister _ Le Corbusier und seine Mitarbeiter. (PDF) 1. August 2020, abgerufen am 1. August 2020 .
  46. ↑ Mario Botta - Popstar der Architektur im Gespräch mit Curt Truninger. Abgerufen am 20. April 2021 (deutsch).
  47. ↑ „ Je déclare en tout cas, ici, tester la totalité de ce que je possède en faveur d'un être administratif, la « Fondation Le Corbusier », ou toute autre forme utile, qui va devenir un être spirituel, c'est-à-dire une continuation de l'effort poursuivi pendant une vie. Le Corbusier Note du 13 janvier 1960“ vgl. hierzu: Note du 13 janvier 1960
  48. ↑ Über seine Vichy-Jahre sowie seine Sympathien in den 20er/30er-Jahren für den Faschismus.
  49. ↑ Le CORBUSIER - Villa SAVOYE. 1. August 2020, abgerufen am 1. August 2020 (englisch).
  50. ↑ UNITÉ D´HABITATION I LE CORBUSIER IA WALK THROUGH IN 4K. 1. August 2020, abgerufen am 1. August 2020 (englisch).
  51. ↑ Le Corbusier - Das erste Tiny House? | Kultur erklärt - Flick Flack | ARTE. 1. August 2020, abgerufen am 1. August 2020 .
  52. ↑ Le Corbusier's Holiday Home at the French Riviera | UNESCO World Heritage | Le Cabanon, France. 1. August 2020, abgerufen am 1. August 2020 (englisch).
  53. ↑ Le Corbusier am Mittelmeer | Stadt Land Kunst | ARTE. 1. August 2020, abgerufen am 1. August 2020 .
Personendaten
NAME Le Corbusier
ALTERNATIVNAMEN Jeanneret, Charles Edouard (wirklicher Name)
KURZBESCHREIBUNG schweizerisch-französischer Architekt, Architekturtheoretiker, Stadtplaner, Maler, Zeichner, Bildhauer und Möbeldesigner
GEBURTSDATUM 6. Oktober 1887
GEBURTSORT La Chaux-de-Fonds
STERBEDATUM 27. August 1965
STERBEORT Roquebrune-Cap-Martin
Abgerufen von „ https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Le_Corbusier&oldid=214652282 “