Punjabi

Verspreiding van Punjabi

Panjabi, ook Punjabi of Punjabi ( پنجابی / ਪੰਜਾਬੀ IAST panjabi [ pʌnˈʤɑːbiː ]) is een taal die wordt gesproken in Pakistan en India . Het behoort tot de Indo-Arische tak van de Indo-Iraanse subgroep van de Indo-Europese talen .

Punjabi wordt gesproken in de regio Punjab , die is verdeeld tussen Pakistan en India, en in de wereldwijde diaspora. Er zijn wereldwijd minstens 115 miljoen moedertaalsprekers van het Punjabi. Volgens de vooraf gepubliceerde resultaten van de volkstelling van 2017 werden in Pakistan bijna 81 miljoen mensen als moedertaal gesproken. Met een aandeel van 39 procent van de totale bevolking is Punjabi de grootste afzonderlijke taal in Pakistan. In de dichtstbevolkte provincie Punjab vormen Punjabi-sprekers de meerderheid van de bevolking. ^[1] In India heeft Punjabi, volgens de volkstelling van 2011, ongeveer 33 miljoen moedertaalsprekers. De meeste punjabi-sprekers wonen in de staat Punjab , waar ze de meerderheid van de bevolking uitmaken. Panjabi-sprekende minderheden zijn ook te vinden in Haryana , Rajasthan en Delhi . ^[2] Door migratie is er een grote Punjabi-sprekende diaspora in Noord-Amerika , Europa en de Golfregio . Grotere aantallen Punjabi-sprekers wonen onder meer in Canada (430.000), ^[3] het Verenigd Koninkrijk (270.000 alleen al in Engeland en Wales ) ^[4] en de Verenigde Staten (250.000). ^[5]

In Pakistan heeft punjabi geen officiële status, ondanks het grote aantal sprekers, en wordt het zelden gebruikt als schrijftaal. Urdu is de officiële en educatieve taal . In India wordt Punjabi echter erkend als een van de 22 constitutionele talen en is het de officiële taal in de staat Punjab.

Het onderscheid tussen dialecten en individuele talen is in het geval van Punjabi niet altijd even duidelijk. Lahnda of West Panjabi , een groep van meer dan 20 dialecten (waaronder Shahpuri , Multani , Saraiki , Hindko , Pothohari ) wordt vaak gezien als een Punjabi-dialect, hoewel het vanuit taalkundig oogpunt een aparte taal is. Dogri , dat wordt gesproken in het Jammu-gebied in het Indian Union Territory vanJammu en Kasjmir , werd ook eerder geclassificeerd als een Punjabi-dialect door de Indiase regering, maar is sinds 2003 erkend als een aparte taal in de Indiase grondwet .

Punjabi-literatuur dateert uit de 12e en 13e eeuw, maar kwam pas echt van de grond in de 17e eeuw toen Punjabi de taal van het Sikhisme werd .

Een fonologische bijzonderheid van Punjabi is dat het een tonale taal is . De beklemtoonde lettergreep kan in drie verschillende tonen worden uitgesproken: de constante normale toon, de dalende lage toon en de stijgende dalende hoge toon. Taalkundig gezien gaan de tonen terug op de invloed van een aangezogen medeklinker (nog schriftelijk aanwezig) of een h-klank. Vergelijken:

• ਕੋੜਾ kōṛā [ koːɽa ] (met normale toon) "zweep"
• ਕੋਹੜਾ kōhṛā [ kóːɽa ] (met hoge toon ) "melaatse"
• ਘੋੜਾ ghōṛā [ kòːɽa ] (met bas) "paard"

Punjabi wordt meestal geschreven in zijn eigen schrift genaamd Gurmukhi . Om zich te onderscheiden van de Panjabi-sprekende Sikhs, gebruiken hindoeïstische Punjabi-sprekers in India soms ook het Devanagari-schrift . In Pakistan wordt Punjabi geschreven in de Nastaliq- ductus van het Perzisch-Arabische schrift , Shahmukhi genaamd, hoewel het geschreven gebruik daar zeldzaam is.

literatuur

• Georgij A. Zograph: De talen van Zuid-Azië . Vertaald door Erika Klemm. VEB Verlag Enzyklopädie, Leipzig 1982. pp. 43-46.

Individueel bewijs

1. ↑ Volgens de in de pers gepubliceerde volkstellingsresultaten van 2017 spreekt 38,78 procent van de 207,685 miljoen mensen in Pakistan Punjabi als hun eerste taal; zie CCI stelt goedkeuring van volkstellingsresultaten uit tot verkiezingen . Dageraad, 28 mei 2018.
2. ^ Gegevens over taal en moedertaal. Deel A: Verdeling van de 22 geplande talen - India / Staten / Uniegebieden - telling van 2011. (PDF) Volkstelling van India 2011
3. ↑ 2011 Census of Canada: gedetailleerde moedertaal (232), kennis van officiële talen (5), leeftijdsgroepen (17A) en geslacht (3) voor de bevolking met uitzondering van institutionele inwoners van Canada en Forward Sortation Areas, 2011 Census.
4. ↑ Census 2011: snelle statistieken voor Engeland en Wales, maart 2011. Office for National Statistics
5. ↑ Gedetailleerde talen die thuis worden gesproken en de mogelijkheid om Engels te spreken voor de bevolking van 5 jaar en ouder voor de Verenigde Staten: 2009-2013 . ( MS Excel ) Census Bureau van de Verenigde Staten